Jak ugotować na sypko ryż brązowy lub biały, aby pozbyć się z niego aż ok. 80% arsenu i jednocześnie nieco zaoszczędzić na energii? Oto bardzo łatwy przepis, który stosuję od kilku lat. W skrócie: moczenie, a potem gotowanie ryżu w dużej ilości wody, pozwala usunąć z niego zdecydowaną większość arsenu, a jeśli nie będziemy gotować go zbyt długo, pozostanie sypki.
Zanieczyszczenie
Arsen to pierwiastek o działaniu m.in. rakotwórczym, powszechnie występujący w środowisku, zwłaszcza zanieczyszczonym. Znajduje się w bardzo wielu produktach spożywczych, nawet wodzie pitnej (w bardzo małych ilościach), ale szczególnie dużo jest go w ryżu. Dlatego ważne jest, aby za każdym razem odpowiednio przygotować go do spożycia. Z tego powodu już dawno przestałam kupować mąkę ryżową i mleko ryżowe, przestawiłam się na najzdrowsze mleko roślinne – sojowe. Nie gotuję już też risotto tradycyjną metodą, czyli do wchłonięcia płynu. Oprócz tego warto kupować ryż z terenów, gdzie zanieczyszczenie gleby arsenem jest najmniejsze. Najbezpieczniejszym wyborem będzie brązowy ryż basmati z Indii, Pakistanu i Kalifornii.
Lanie wody
Arsen jest rozpuszczalny w wodzie, dlatego aby się go pozbyć, ryż najpierw moczę (dokładny przepis niżej). Dzięki temu ziarna pęcznieją, łuska nieco się otwiera i ryż szybciej się ugotuje. Następnie przekładam go do garnka, zalewam dużą ilością zimnej wody i doprowadzam do wrzenia. Ryżu wcale nie trzeba wrzucać do wrzątku – tak jest szybciej i bardziej ekologicznie. Wsypany do zimnej wody tak samo dobrze się ugotuje i będzie tak samo smaczny i sypki. Zresztą nie tylko ryż, makaron też zawsze wrzucam do zimnej wody i wychodzi idealnie.
Jeść czy nie jeść?
Oto jest pytanie, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi, bo zdania wśród naukowców i lekarzy są podzielone. Według mnie ryż, zwłaszcza brązowy (tylko ten kupuję), jest na tyle zdrowy, że szkoda z niego rezygnować. Jednak jedzenie go codziennie też może nie być najlepszym pomysłem. Jak to w życiu bywa, ryzyko warto dywersyfikować, dlatego najlepiej stawiać też na inne zboża.
Jak ugotować ryż na sypko i pozbyć się 80% arsenu
- Biały lub brązowy ryż płuczemy na sicie pod kranem.
- Wrzucamy do miski, zalewamy dużą ilością zimnej wody i odstawiamy na 8–24 godziny.
- Wodę odlewamy i ponownie płuczemy pod kranem.
- Ryż wrzucamy do garnka i zalewamy dużą ilością zimnej wody (w proporcji 1 do 6–10).
- Stawiamy na średnim ogniu, przykrywamy i doprowadzamy do wrzenia.
- Zmniejszamy ogień i gotujemy pod przykryciem, aż ryż będzie al dente (ważne, aby go nie rozgotować).
- Odcedzamy i płuczemy pod kranem gorącą wodą.
Ryż można ugotować w lekko osolonej wodzie, ale ja solę dopiero po ugotowaniu, często sosem sojowym.
Źródła i więcej informacji na temat arsenu w pożywieniu na stronie NutritionFacts.org:
Where Does the Arsenic in Rice, Mushrooms, & Wine Come From?
The Effects of Too Much Arsenic in the Diet
Which Brands & Sources of Rice Have the Least Arsenic?
How to Cook Rice to Lower Arsenic Levels
Is Rice Safe To Eat? Dr Greger Says No, Dr Barnard Says Yes?!
Foto: Addilyn Ragsdill, Unsplash