„Istnieją dwie rzeczy: wiedzieć i wierzyć, że się wie. Wiedza to nauka. Wiara w to, że się wie, to ignorancja.”
— Hipokrates – lekarz, ojciec medycyny —
Lektura polecanych przeze mnie książek dla większości czytelników będzie na tyle szokująca, że przed przystąpieniem do czytania, proponuję opanować przynajmniej podstawy technik relaksacyjnych!
Książki o zdrowym odżywianiu, które trzeba przeczytać
♣ Zdrowie bez recepty, dr John McDougall – najlepsza pozycja na początek. Czyta się jak powieść, lekkostrawna, bo zawiera również zdrowe, wegańskie przepisy kulinarne
♣ Nowoczesne zasady odżywiania, prof. T. Colin Campbell, Thomas M. Campbell II – najważniejsza książka o tej tematyce na rynku, napisana przez Einsteina żywienia. The New York Times nadał jej tytuł „grand prix” badań epidemiologiczno-dietetycznych. Całkowita zmiana poglądów na temat zdrowego menu gwarantowana lub zwrot pieniędzy
♣ Chroń i lecz swoje serce, dr Caldwell B. Esselstyn – najlepszy program na świecie, który zapobiega chorobom serca oraz je cofa. Biorąc pod uwagę powszechność występowania schorzeń układu sercowo-naczyniowego, ta książka powinna być bestsellerem wszechczasów. Po jej przeczytaniu m.in. Bill Clinton i Michelle Pfeiffer kompletnie zmienili swoje nawyki żywieniowe. Teoria + wegańskie przepisy kulinarne
♣ Jak nie umrzeć przedwcześnie, dr Michael H. Greger, Gene Stone – niesamowita publikacja oparta na ponad 2 tysiącach badań naukowych. Gruba, ale za to w lekkim tonie o ciężkich chorobach oraz o tym, co jeść codziennie, żeby ich uniknąć. A tutaj wykład dr. Gregera z polskimi napisami
Książki o zdrowym odżywianiu, które warto przeczytać
♦ Spektrum, dr Dean Ornish – teoria i zdrowe przepisy kulinarne
♦ Dieta roślinna na co dzień, Julieanna Hever – teoria i wegańskie przepisy kulinarne
♦ Wygraj z rakiem. Kuchnia antyrakowa, dr Neal D. Barnard, Jennifer K. Reilly – teoria i wegańskie przepisy kulinarne
♦ Pokonaj cukrzycę z doktorem Barnardem, dr Neal D. Barnard – dzięki odpowiedniej diecie objawy cukrzycy typu 2 można cofnąć w 100%
♦ Żywność dla mózgu. Skuteczny 3-stopniowy plan ochrony umysłu i poprawy pamięci, dr Neal D. Barnard
♦ Ukryta prawda, prof. T. Colin Campbell, Howard Jacobson – rozprawa z korupcją i zakłamaniem przemysłu, rządu i środowisk naukowych
♦ Niebieskie strefy. 9 lekcji długowieczności od ludzi żyjących najdłużej, Dan Buettner – książka powstała we współpracy z National Geographic
♦ Niskowęglowodanowe oszustwo, prof. T. Colin Campbell, Howard Jacobson
♦ Jedz i Biegaj. Niezwykła podróż do świata ultramaratonów i zdrowego odżywiania, Scott Jurek – niesamowita książka napisana przez legendarnego ultramaratończyka polskiego pochodzenia, weganina
♦ Cukier, sól, tłuszcz, Michael Moss – autor- dziennikarz śledczy i laureat Nagrody Pulitzera pisze o tym, jak armie naukowców zatrudnione przez korporacje pracują nad tym, żeby uzależnić nas od kupowania określonych produktów
♦ Nowoczesne zasady odżywiania w praktyce, LeAnne Campbell – książka kulinarna ze zdrowymi, wegańskimi przepisami
♦ Nowoczesne zasady odżywiania. Przepisy mistrzów, LeAnne Campbell – książka kulinarna ze zdrowymi, wegańskimi przepisami
Biorąc sobie do serca obawy Tomasza z Akwinu, który jednego razu orzekł: „Boję się człowieka czerpiącego wiedzę z jednej książki”, najlepiej obalić co najmniej dwie pozycje…
Polecane filmy dokumentalne
♦ The Game Changers, 2018 – „Szkoleniowiec sił specjalnych z pomocą sportowców i naukowców bierze pod lupę wartości odżywcze mięsa i roślin.”
♦ What The Health, 2017 – o tym, co jeść i czego unikać, żeby być zdrowym
♦ Dominion, 2018 – cała prawda o traktowaniu zwierząt w hodowlach. Do stworzenia tego dokumentu wykorzystano drony i ukryte kamery. Narratorami są aktorzy weganie Joaquin Phoenix i Rooney Mara
♦ Food Choices, 2016 – cała prawda o zachodniej diecie. Dokument nakręcony przez Polaka Michała Siewierskiego
♦ Forks Over Knives, 2011 – o leczeniu pełnowartościową dietą roślinną, któremu poddał się m.in. Bill Clinton występujący w tym filmie. To trzeba zobaczyć!
♦ Cowspiracy, 2014 – dokument o największym trucicielu Ziemi. Jednym z producentów jest Leonardo Di Caprio. Koniecznie!
♦ Po prostu na surowo – cofanie cukrzycy w 30 dni – żeby wyleczyć cukrzycę i wiele innych chorób wystarczy być na diecie roślinnej, niekoniecznie surowej, ale ten dokument jest akurat o leczeniu surowizną – efekty piorunujące!
♦ Cała prawda o rybach – „apetycznie” o hodowli ryb
♦ Zanieczyszczenie Bałtyku – o tym, dlaczego Bałtyk jest jednym z najbardziej brudnych i śmierdzących mórz na świecie
♦ Skażone złoto: omega-3 – o toksycznej produkcji suplementów z omega-3
Wykłady o zdrowym odżywianiu
♦ Pij Mleko – będziesz miękki, prof. Walter Veith – czysta prawda o brudnym mleku, gigantyczna dawka informacji!
♦ Cukrzyca – jak zatrzymać epidemię?, dr Neal Barnard, TEDx – o prawdziwej przyczynie cukrzycy typu 2
♦ Więcej niż dieta – program dr. Deana Ornisha, lekarza prezydenta Billa Clintona – rozmowa z Małgorzatą Desmond, specjalistką medycyny żywienia
♦ Mięso na antybiotykach. Najwyższy poziom w historii – rozmowa z prof. Ewą Rembiałkowską
♦ How Not to Die: The Role od Diet in Preventing, Arresting, & Reversing Our Top 15 Killers, dr Michael Greger
♦ 2016 VegFest – Dr. Klaper – rewelacyjny wykład o zdrowym odżywianiu i nie tylko
♦ Power Foods for the Brain, dr Neal Barnard
♦ The End of Diabetes and Super Immunity by Joe Fuhrman MD
♦ Gary Yourofsky – A Life-Changing Speech – „kontrowersyjny” wykład jednego z najbardziej znanych obrońców praw zwierząt na świecie. Jedyne z czym się nie zgadzam, to kwestia wit. B12 – badania wskazują, że wegetarianie powinni ją suplementować
♦ The Most Inspiring Speech You Will Ever Hear
Polecane strony www
♦ NutritionFacts.org – strona dr. Gregera, kilkuminutowe filmiki z analizą badań naukowych
♦ drmcdougall.com – strona dr. McDougalla, mnóstwo badań naukowych, ciekawe artykuły i przepisy kulinarne
Jeśli macie jakieś pomysły co jeszcze mogłoby znaleźć się na tej liście, dajcie znać w komentarzach! 🙂
Proekologiczny teledysk
https://www.youtube.com/watch?v=vnZ7l1hgkE4
Dopisz Food Pharmacy 😀
Słyszałam o tej książce i miałam w planach przejrzeć, ale zapomniałam o tym. 🙂 Dzięki za przypomnienie, niedługo do niej zajrzę.
Food Pharmacy w końcu wpadła w moje ręce i niestety, ale nie mogę jej polecić… Książkę napisały dwie blogerki, a nie naukowcy czy lekarze, oparta jest na niewielu badaniach naukowych, za to powiela wiele mitów. Zdecydowanie lepiej wybrać coś z listy powyżej.
Ja mogę polecić „Jedz i biegaj” Scotta Jurka.
Ją też mam w planach przeczytać, podobno super.
Dodałam ją do mojej listy!
Nie słyszałam ale dzieki za polecenie. Osobiście jestem zdziwiona ilością przekazanej wiedzy. Dziekuje bardzo!
What The Health akurat nie jest rzetelnym filmem…
https://www.youtube.com/watch?v=gite5usl4dg
Ten dokument jest jak najbardziej wiarygodny! Zgadzam się z występującymi w nim lekarzami i przytoczonymi badaniami. Polecam przeczytać ich książki, które podaję wyżej w zestawieniu, są one poparte setkami lub nawet tysiącami (jak w przypadku „Jak nie umrzeć przedwcześnie”) badań naukowych. Autorka tego filmiku na YT nie jest ani lekarzem, ani dietetykiem i najwyraźniej słabo zna temat, a często w ogóle nie rozumie rzeczy, które krytykuje. Najlepiej widać to w momencie, kiedy mówi, że „żółtko przechodzi do krwi i oblepia erytrocyty”. 😀 😀 😀 To stwierdzenie nie pada nigdzie w filmie! Zostało za to powiedziane, że „żółtko jaja jest najbardziej skoncentrowanym źródłem tłuszczu nasyconego i cholesterolu. I kiedy wprowadzamy je do krwioobiegu (ten tłuszcz i cholesterol, a nie żółtko w całości !!!), oblepiają one nasze czerwone krwinki, krew robi się gęstsza i klejąca, zmienia się poziom hormonów, podnosi się poziom cholesterolu…” Więcej o tym np. w nagraniu dr. Gregera: https://nutritionfacts.org/video/treating-multiple-sclerosis-with-the-swank-ms-diet/. W jednym z badań przytoczonych w tym filmiku możemy przeczytać, że: „Dieta bogata w tłuszcze nasycone i cholesterol może zagęszczać krew i sprawiać, że nasze krwinki czerwoną stają się lepkie. Już po jednym daniu złożonym z kiełbasy i jajek, nasze komórki krwi mogą się posklejać i wyglądać jak bilon w rulonach. Taka nadmierna agregacja prowadzi do zmniejszenia przepływu krwi i gorszego dotlenienia tkanek, również w mózgu.” Kasia albo nie zrozumiała, tego co usłyszała, albo udaje, że nie zrozumiała…
Powodowanie przez cholesterol pokarmowy chorób sercowo-naczyniowych to fakt, który jest naukowo bardzo dobrze udokumentowany, a nie „stare przekonanie, które już dawno zostało obalone”! 😀 😀 Tutaj autorka brzmi jak Jerzy Zięba… Badania naukowe np. tutaj (pod filmikami można kliknąć na „sources cited” i pokaże się lista cytowanych źródeł): https://nutritionfacts.org/video/eggs-vs-cigarettes-in-atherosclerosis/, https://nutritionfacts.org/video/eggs-and-cholesterol-patently-false-and-misleading-claims/, https://nutritionfacts.org/video/optimal-cholesterol-level/.
Podobnie niedorzeczny jest zarzut, że przecież mięso przetworzone nie jest tak samo niebezpieczne dla zdrowia jak pluton, azbest, czy nawet papierosy. W filmie takie porównanie nigdzie się nie pojawia. Autor podaje tylko, że te kancerogeny zostały zaklasyfikowane przez Światową Organizację Zdrowia do tej samej grupy substancji, których rakotwórczość została naukowo potwierdzona. Czyli, że te substancje nie są np. prawdopodobnie kancerogenne, ale bezspornie kancerogenne. I jeśli nawet przetworzone mięso jest trochę mniej zabójcze od papierosów, to co z tego? Przecież nie oznacza to, że spokojnie możemy karmić wędlinami nasze dzieci…
W internecie krąży mnóstwo materiałów, których celem jest zdyskredytowanie „What The Health”. Jeśli jesteśmy już przy vlogerach, to polecam obejrzeć filmiki, które rozprawiają się z większością bezsensownych argumentów: https://www.youtube.com/watch?v=Z0ufvjwyUks, https://www.youtube.com/watch?v=qHpmgo9pQI8&t=5s, https://www.youtube.com/watch?v=2P9sPk-4b9I.
A tutaj na zarzuty odpowiadają lekarze, którzy wystąpili w dokumencie: https://www.youtube.com/watch?v=M7b4kBTuHF0, https://www.youtube.com/watch?v=EJr3MUNc14Y&t=1s, http://proteinaholic.com/another-ignorant-attack-on-what-the-health-this-time-from-the-doctors-tv-show/.
Witam,
uważam, że warto wspomnieć o naszej Pani doktor Ewie Dąbrowskiej i jej osiągnięciach w leczeniu postem i promocji zdrowego żywienia. Polecam zapoznać się z wykładami i krótkimi publikacjami książkowymi.
Pozdrawiam
Od kilku tygodni czytam z fascynacją książkę Nowoczesne zasady odżywiania. Mam jednak problem – zarzuca się, że Campbell dobiera badania pod swoją tezę. Zarówno dr Parol i Iwona Kibil (btw której wypowiedź polecająca książkę znajduje się na początku drugiego wydania…) wypowiedzieli się w ten sposób. Jak więc traktować tą publikację?
To jest książka genialna i przełomowa, oparta na rzetelnym przeglądzie badań naukowych. Z całym szacunkiem dla różnych polskich dietetyków, ale zastanawiam się, po co w ogóle kierować się ich opinią, skoro od razu można uderzyć do największych autorytetów w dziedzinie odżywiania – Campbella, Barnarda, Esselstyna, McDougalla, Gregera, Ornisha, Clappera czy Fuhrmana – ich wykłady i artykuły są w internecie za darmo. A książki nie są drogie i po polsku. Wystarczy przeczytać co najmniej dwie, a żaden polski dietetyk nie będzie potrzebny.
Doskonale rozumiem, że polscy „specjaliści” też chcą zarobić na chleb, a to biznes jak każdy inny. Dlatego nie dziwią mnie ich negatywne wypowiedzi na temat dorobku nawet najlepszych w tej dziedzinie – polecanie książek innych autorów byłoby sprzeczne z ich interesami.
Dziekuję za odpowiedź 😉 Jednak zawsze lepiej korzystać z wielu źródeł (dlatego świetnie, że tutaj poleconych jest ich tak dużo!) i szanuję pracę Pani Iwony (jej książka wege dieta roślinna w praktyce jest super) i dr Parola, tym bardziej, że pokazują, że nie wszystko jest czarno białe. Mam teraz jednak wątpliwości JAK czytać dalej nowoczesne zasady odżywiania. Jak je traktować. Jako ciekawostkę? (Cokolwiek to znaczy). I chciałabym wiedzieć jak Pani ją traktuje i odnosi się do zarzucenia: wybieranie badań pod tezę – czyli oznacza to taki obiektywny przegląd i analizę badań wybranych przez profesora Campbella? Przegląd, który w świecie naukowym niekoniecznie oznacza rzetelny??? Kupiłam książkę na prezent rodzicom i sama ją czytam szukając odpowiedzi. Pozdrawiam serdecznie
Równie dobrze ktoś mógłby stwierdzić, że pani Kibil i pan Parol też dobierają badania pod swoje tezy. 🙂 Ten ogólny zarzut bardzo łatwo postawić, kiedy brakuje konkretnych argumentów. Akurat Colin Campbell prowadzeniem badań i analizą artykułów naukowych zajmuje się już ponad 50 lat. Bardzo zwraca uwagę np. na to, przez kogo sponsorowane było dane badanie – jeśli wystąpił konflikt interesów, należy szczególnie wnikliwie przyjrzeć się wynikom, bo takie badanie mogło zostać celowo nieprawidłowo przeprowadzone. To jest jedna z kluczowych kwestii, a wielu dietetyków w ogóle tego nie sprawdza. Prof. Campbell w swojej książce opisuje czym należy kierować się (i czym się kierował) przy analizie artykułów (wytyka różne błędy), więc wszystko można sprawdzić.
Poza tym jego wnioski potwierdzają np. naukowcy i lekarze, których wymieniłam w komentarzu wyżej. Różnice są nieznaczne, dotyczą np. kwestii cukru, soli czy kawy. Ale jest pełna zgodność co do ogólnego szkodliwego wpływu produktów odzwierzęcych na ludzkie zdrowie.
Do tego Colin Campbell wcale nie przedstawia sprawy w sposób czarno-biały. Pisze przecież, że małe ilości produktów odzwierzęcych (ok. 5-10% kcal) nie powinny nam zaszkodzić, ale większe już mogą. Nie przekonuje nawet do weganizmu, tylko do jedzenia zgodnie z „The Whole Food, Plant-Based Diet”, co oznacza dietę bazującą GŁÓWNIE na roślinach.
Nie mogę nikomu narzucić jak traktować książki Campbella i innych polecanych przeze mnie autorów – to już zależy od wiedzy każdego z nas.
Pozdrawiam 🙂
Bardzo dziękuję i doceniam tak wyczerpującą wypowiedź, a przy okazji dziękuję też za tego bloga <3
Dziękuję za ten spis książek. Teraz muszę wybrać najlepszą dla siebie.
Chroń i lecz swoje serce jak najbardziej pozycja dla mnie. Chociaż i tak już większosć soli cukru wyciąłem z diety.
„Piersi. Poradnik dla każdej kobiety” – Dr Kristi Funk
„Zdrowie, Energia, Lekkość – błonnikowy program dla jelit” – Will Bulsiewicz